RUMAH BUMBUNG PANJANG PAHANG
Pahang Darul Makmur merupakan salah satu negara bagian di Malaysia.
Sebagian besar negeri Pahang diselimuti hutan dan sebagian besar Taman Negara
terletak dalam negeri Pahang. Pahang merupakan sebuah negeri beraja.
Wujudnya
negeri Pahang adalah sebelum wujudnya kerajaan melayu Melaka. Pahang mempunyai
susur galur tamadun yang panjang, sejak dari zaman pra-sejarah.
Masyarakat Melayu tradisional Pahang memang kaya dengan seni bina yang diwarisi sejak zaman silam. Kebiasaannya seni bina yang kreatif dan imaginatif dijelmakan menerusi reka bentuk istana, rumah, surau, perahu, reban ayam dan peralatan tertentu yang digunakan dalam kehidupan harian.
Salah satu seni bina dikagumi dengan kehalusan
reka bentuknya ialah rumah tradisional Melayu Pahang.Keunikan rumah tradisional
Pahang dibina tanpa menggunakan walaupun sebatang paku, apabila sejenis alat
yang dinamakan tanggam diguna atau diperkuatkan bagi menyambung bahagian
tertentu.Sesuai dengan penempatan orang Melayu di persisiran sungai, kebanyakan
rumah berkenaan masih boleh ditemui di kampung berdekatan Sungai Jelai, Sungai
Pahang dan Sungai Tembeling di daerah Lipis, Jerantut, Temerloh, Maran dan Pekan.
Rumah tradisional Melayu Pahang yang juga dikenali
dengan nama Rumah Serambi Pahang, biasanya berbumbung panjang manakala di tepi
dinding dipasang tabir layar dan terdapat ukiran di pinggirnya. Pembahagian
ruang rumah tersebut terdiri daripada rumah ibu dan dapur yang dipisahkan dengan
ruang yang dipanggil selang.
Seni bina itu juga mengandungi ruang tertentu
di bahagian hadapan iaitu ruang serambi diikuti oleh ruang ibu yang terdiri
daripada ruang pentas dan ‘perbalai.’Di belakang pula ialah ruang kelek anak
atau serambi belakang. Bagi ruang dapur, ia terdiri daripada ruang
pelantar yang digunakan untuk memasak dan membasuh.
Faktor cuaca banyak mempengaruhi seni bina rumah tradisional Pahang dan
ia terbukti apabila reka bentuk atap yang lebih cerun dan bertiang untuk
mengelak banjir. Reka bentuk yang lebih terbuka iaitu kehadiran
tingkap yang banyak, beranda dan tiang itu sendiri memberi laluan angin di
bahagian bawah rumah, tingkap dan bumbung.
Seni bina rumah Pahang juga dibina bercirikan reka bentuk seni bina
Melayu ‘Palladian,’ berbumbung tradisional Melayu manakala ukiran pada pintu
dan dinding memaparkan motif Barat seperti yang boleh dilihat di kediaman rasmi
bekas Setiausaha Kerajaan Negeri Pahang, iaitu rumah kelahiran Perdana Menteri,
Datuk Seri Najib Tun Abdul Razak di Bukit Bius di sini yang dibina pada 1922. Kediaman itu dilengkapi beberapa bilik yang
dibina menggunakan kayu hutan bermutu tinggi dan tahan lama tanpa boleh
dirosakkan oleh anai-anai dan haiwan pemusnah lain.
Pada zaman awal, kayu menjadi tunjang kepada
struktur rumah berkenaan, manakala rotan dan akar menjadi pengikat, kayu atau
batang pinang menjadi lantai, buluh serta daun rumbia atau nipah menjadi
dinding dan atap. Kebiasaannya, rumah
tradisional Pahang diperkukuhkan oleh penggunaan kayu hutan yang dibelah dan
dijadikan papan iaitu kayu meranti, merbau, cengal dan beberapa jenis kayu
hutan lain yang mampu bertahan sehingga lebih satu abad.
Ciri binaan yang kreatif berunsurkan motif tumbuhan iaitu daun, bunga,
dan haiwan terutama burung masih boleh dilihat pada ukiran di tingkap, pintu,
dinding, bumbung dan rasuk. Tanggam dibuat untuk mencantum bahagian rasuk dengan tiang, alang,
lantai, anak tangga dan kekuda bumbung mempamerkan kesenian binaan kediaman
tanpa menggunakan sebatang paku.
Rumah Melayu tradisional Pahang merupakan warisan seni bina yang cukup
unik dan sangat bernilai. Reka bentuknya dibina oleh tukang rumah yang menampakkan kemahiran dan
kreatif dalam bidang seni bina zaman silam. Ia memaparkan kebijaksanaan dalam penggunaan dan
perluasan ruang mengikut keperluan semasa, mengadaptasi cuaca dan penggunaan
bahan binaan.
Rumah tradisional Melayu Pahang melambangkan cara hidup masyarakat
zaman silam di pesisiran sungai yang menjadi nadi sumber rezeki dan
pengangkutan yang sangat penting pada zaman berkenaan.
Rumah Tradisional Melayu Pahang dikenali dengan Rumah Serambi Pahang.
Rumah jenis ini kian pupus. Ia terdapat juga di beberapa buah kampung yang mana
usianya hampir seratus tahun. Rumah jenis ini
biasanya berbumbung panjang manakala di tepi dinding dipasang tabir layar dan
terdapat ukiran di pinggirnya. Komponennya terdiri dari rumah ibu dan dapur dan
di antara keduanya dipisahkan oleh ruang yang dipanggil selang. Ia juga
mengandungi ruang-ruang tertentu di bahagian hadapan sekali iaitu ruang serambi
diikuti oleh ruang ibu yang mengandungi ruang pentas dan perbalai. Di belakang
pula ialah ruang kelek anak atau serambi belakang. Bagi ruang dapur ia
mengandungi ruangpenaggah serta pelantar. Ruang-ruang ini digunakan untuk
menanti, memasak dan sebagainya.
SOURCE:
https://id.wikipedia.org/wiki/Pahang,_Malaysia
http://akuanakpahang.blogspot.co.id/2012/12/rumah-klasik-pahang-rumah-serambi-pahang.html
bagi lah detail setiap unit dalam rumah tu. bumbung keunikan dia apa? lantai keunikan dia apa? aduh bagi lah info yang lengkap
BalasHapus